Ngược dòng thời gian, trở về những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở tỉnh Sóc Trăng, trước yêu cầu cuộc kháng chiến lâu dài, tháng 2-1947, tại Đình Rạch Giồng, làng An Thạnh Nhì, quận Long Phú (nay thuộc thị trấn Cù Lao Dung, huyện Cù Lao Dung), Trường Đảng tỉnh Sóc Trăng được thành lập mang tên Trường Mác-xít để đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên trong tỉnh, trường do đồng chí Đỗ Đình Nhẫn - Tỉnh ủy viên làm Giám đốc.
Đồng chí Đỗ Đình Nhẫn - Tỉnh ủy viên, Trưởng Ban Tuyên huấn kiêm Giám đốc Trường Mác-xít (1948-1950). Ảnh Tư liệu
Đồng thời, để đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển về công tác chính trị tư tưởng, thực hiện những chủ trương của Trung ương Đảng, tháng 10-1948, tại Trà Cú Cạn, làng Mỹ Tú, quận Châu Thành (nay thuộc xã Mỹ Thuận, huyện Mỹ Tú), Tỉnh ủy Sóc Trăng thành lập Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy (nay là Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy), do đồng chí Đỗ Đình Nhẫn - Tỉnh ủy viên, làm Trưởng ban, kiêm Giám đốc Trường Mác-xít. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Tuyên huấn là làm tham mưu cho cấp ủy chỉ đạo mặt trận chính trị tư tưởng, văn hóa; trực tiếp làm công tác huấn học, trường Đảng, chỉ đạo Ty Thông tin, Ty Giáo dục và làm nòng cốt phối hợp với các hoạt động của tuyên huấn Đảng, tuyên huấn Mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên Việt, các đoàn thể cách mạng, các ngành theo chủ trương lãnh đạo của Tỉnh ủy.
Như vậy, ngay từ buổi đầu thành lập Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy thì đồng chí Trưởng ban đã được phân công kiêm Hiệu trưởng Trường Đảng tỉnh. Không những thế, các đồng chí Trưởng Ban Tuyên huấn tiếp theo như đồng chí Trà Văn Tốt (Ủy viên Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy từ tháng 2-1950 đến tháng 11-1953), đồng chí Phan Đức (Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên huấn - Tổ chức Tỉnh ủy từ tháng 2-1950 từ tháng 11-1953 đến tháng 7-1954) đều được phân công kiêm Giám đốc Trường Đảng tỉnh (lúc này có tên là Trường Đảng Lê Văn Sĩ).
Những năm đầu thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, để phù hợp với điều kiện hoạt động cách mạng trong tình hình mới, nhiều cơ quan, tổ chức tạm thời giải thể, trong đó có Trường Đảng tỉnh. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên giao cho Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy phụ trách, trực tiếp là Tiểu ban Huấn học.
.jpg)
Bí thư Tỉnh ủy Lâm Văn Mẫn trao Quyết định và tặng hoa chúc mừng đồng chí Lâm Tấn Hòa. Ảnh Ngọc Diễm
Cuối năm 1960, do yêu cầu, nhiệm vụ, Tỉnh ủy Sóc Trăng quyết định thành lập lại Trường Đảng tỉnh. Đồng chí Nguyễn Văn Thới (Nguyễn Văn Hữu, Ba Hữu), Ủy viên Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên huấn kiêm phụ trách Trường Đảng tỉnh.
Năm 1961, Trường Đảng tỉnh Sóc Trăng được kiện toàn và tăng cường, đảm trách nhiệm vụ đào tạo cán bộ, chi ủy viên, đồng thời góp phần bồi dưỡng cán bộ các đoàn thể. Đồng chí Phạm Văn On (Năm Thức), Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy được phân công làm Giám đốc Trường Đảng tỉnh Sóc Trăng. Đầu năm 1962, đồng chí Phạm Lưu Thức được điều động công tác khác, đồng chí Nguyễn Phú Xuân (Hai Chài), Phó Giám đốc được phân công làm Quyền Giám đốc Trường Đảng tỉnh. Như vậy, kể từ khi thành lập Trường Đảng tỉnh Sóc Trăng (tháng 2-1947), lần đầu tiên Giám đốc Trường Đảng không phải là Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy. Tuy nhiên, chỉ được khoảng 2 năm rưỡi (từ đầu năm 1961 đến tháng 7-1963), thì Tỉnh ủy tiếp tục phân công đồng chí Trưởng Ban Tuyên văn giáo kiêm Giám đốc Trường Đảng tỉnh.
Cụ thể là tháng 7-1963 đồng chí Nguyễn Văn Thới, Phó Bí thư Tỉnh ủy[3], Trưởng Ban Tuyên văn giáo hy sinh. Tháng 8-1963 Tỉnh ủy phân công đồng chí Lê Quân (Năm Quân), Ủy viên Thường vụ làm Trưởng Ban Tuyên văn giáo, kiêm Giám đốc Trường Đảng tỉnh (lúc này có tên là Trường Đảng Lê Hồng Phong). Tháng 4-1970, đồng chí Lê Quân được rút về Ban Tuyên huấn Khu 9, đồng chí Nguyễn Minh Tổng (Tám Tổng), Ủy viên Thường vụ được phân công làm Trưởng Ban Tuyên huấn, kiêm Giám đốc Trường Đảng Lê Hồng Phong cho đến khi hợp nhất thành tỉnh Hậu Giang (2-1976).
Thời gian đầu hợp nhất thành tỉnh Hậu Giang, Trường Đảng tỉnh Hậu Giang (đặt tại thị xã Sóc Trăng), trực thuộc Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy, do đồng chí Lâm Văn Hai (Mười Tiến), Trưởng Ban Tuyên huấn kiêm Giám đốc. Cuối năm 1977, Trường Đảng tỉnh Hậu Giang trực thuộc Tỉnh ủy nhưng được ủy nhiệm cho Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy chỉ đạo về nghiệp vụ.
Nhằm đào tạo nguồn nhân lực trước mắt và lâu dài, tháng 1-1979, Trường Đảng tại chức tỉnh Hậu Giang được thành lập, do đồng chí Tô Bửu Giám (Năm Giám), Ủy viên Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy làm Giám đốc. Như vậy, từ tháng 01-1979 tỉnh Hậu Giang có đến 2 trường Đảng, đó là Trường Đảng tập trung và Trường Đảng tại chức. Trong thực hiện vai trò, chức năng nhiệm vụ, cả hai trường đều có mối quan hệ gắn bó với công tác tuyên huấn, tuyên giáo của tỉnh.
Tháng 6-1988, Trường Đảng tại chức hợp nhất với Ban Tuyên huấn, Ban Khoa giáo và Ban Nghiên cứu Lịch sử Đảng thành Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hậu Giang.
Thời gian tái lập tỉnh Sóc Trăng, trường đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên của tỉnh được mang nhiều tên khác nhau: Trường Lý luận chính trị tỉnh Sóc Trăng, Trường Đào tạo cán bộ tỉnh Sóc Trăng, Trường Chính trị tỉnh Sóc Trăng; là đơn vị sự nghiệp, trực thuộc Tỉnh ủy và UBND tỉnh, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, chịu sự hướng dẫn của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về chuyên môn, nghiệp vụ. Vai trò, chức năng, nhiệm vụ của trường từng lúc có khác nhau, nhưng đều có nhiệm vụ phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy hướng dẫn và bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp giảng dạy cho đội ngũ giảng viên của trung tâm chính trị các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh.
.jpg)
Bí thư Tỉnh ủy Lâm Văn Mẫn phát biểu tại buổi trao Quyết định. Ảnh Ngọc Diễm
Hơn 70 năm qua, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Trường Chính trị tỉnh Sóc Trăng dù có thay đổi nhiều tên gọi khác nhau; vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mỗi thời kỳ có thay đổi, nhưng công tác tuyên giáo và công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị có mối quan hệ mật thiết với nhau, nhất là thời kỳ kháng chiến, giải phóng quê hương. Nhận thức được vấn đề trên, Đề án số 08-ĐA/TU, ngày 24/8/2018 của Tỉnh ủy về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh Sóc Trăng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đã quyết định thực hiện mô hình Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đồng thời là Hiệu trường Trường Chính trị tỉnh. Và ngày 04/11/2020, đồng chí Lâm Văn Mẫn - Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã trao Quyết định cho đồng chí Lâm Tấn Hòa - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Hiệu trường Trường Chính trị tỉnh.
Với những điểm tương đồng về chức năng, nhiệm vụ của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Trường Chính trị tỉnh trong thực hiện công tác tuyên truyền, công tác tư tưởng, công tác giáo dục lý luận chính trị, tin tưởng rằng sự nhất thể hóa người đứng đầu hai đơn vị sẽ là điều kiện thuận lợi để hai đơn vị hỗ trợ, bổ sung cho nhau trong thực hiện nhiệm vụ; chủ động đề xuất, kiến nghị tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và tiếp nhận sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy được nhanh chóng, kịp thời./.
Thanh Hà
Chú thích:
[1] Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sóc Trăng còn có các tên gọi trước đây là: Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy, Ban Tuyên văn giáo Tỉnh ủy.
[2] Trường Chính trị tỉnh Sóc Trăng còn có các tên gọi trước đây là: Trường Đảng Mác-xít, Trường Đảng Lê Văn Sĩ, Trường Đảng Lê Hồng Phong, Trường Đảng tỉnh Sóc Trăng.
[3] Năm 1962, đồng chí Nguyễn Văn Thới được phân công làm Phó Bí thư Tỉnh ủy, nhưng vẫn làm Trưởng Ban Tuyên văn giáo (từ tháng 5-1961 đến tháng 10-1964 Ban Tuyên huấn được gọi là Ban Tuyên văn giáo).